DE WAAL - Vrijwel exact midden op Texel, in het dorpje De Waal, is in twee oude stolpboerderijen Museum Waelstee gevestigd. Binnen huist het verleden, met onder meer oude rijtuigen en een smederij. Maar op het dak ligt de toekomst. Met provinciale subsidie zijn er 48 zonnepanelen geïnstalleerd.


De coronacrisis hakt er bij musea en andere culturele instellingen behoorlijk in. Vanwege de gedwongen sluitingen blijven bezoekers weg. Maar er ontstaan ook andere problemen. Museum Waelstee kan erover meepraten. “De gevolgen zijn voor ons tamelijk rampzalig”, vertelt bestuurssecretaris Marjon Dusée-Jens. “Wij draaien geheel op vrijwilligers, zo’n 30 in totaal. Zij vallen vrijwel allemaal in de risicogroepen. Ze zijn op leeftijd, of hebben onderliggend lijden. In 2020 achtte het bestuur het te gevaarlijk om hen in het museum te laten werken. Wij zijn toen slechts 3 dagen open geweest.”

Interen op de reserves

Waelstee is ’s winters altijd gesloten, om in maart de deuren weer te openen. In 2021 waren bezoekers pas vanaf 15 juni weer welkom. Bovendien vielen de aantallen tegen: de teller bleef steken op de helft van wat gebruikelijk is. “Dus ook qua inkomsten vormt corona voor ons een ramp”, aldus Dusée. “In 2020 hebben we 85% minder omzet gedraaid. En dat terwijl de vaste kosten voor onder meer gas, licht en onderhoud gewoon doorlopen. We houden ons hoofd nu boven water dankzij een subsidie van de gemeente en door in te teren op de reserves.”
Beperking van de vaste lasten is voor het museum één van de manieren om de financiële situatie te verbeteren. Het verlagen van de stroomrekening vormt daarbij een interessante optie.

Nul op de meter?

In januari 2021 vernam Waelstee via de gemeente dat de provincie subsidie beschikbaar stelde voor de verduurzaming van culturele instellingen. Vanaf dat moment ging het snel: de toenmalige penningmeester diende een aanvraag in, de subsidie werd toegewezen en in september lagen er 48 zonnepanelen op het dak van het museum.

“Daar waren we natuurlijk heel blij mee. Je ziet ze bijna niet, dus het historische karakter van onze huisvesting is bewaard gebleven. Minstens zo belangrijk is de potentiële besparing op onze energierekening. Het is nu nog te vroeg om er iets over te zeggen, maar we hopen eigenlijk dat de panelen gaan voorzien in onze totale energiebehoefte. Dat zal ons echt helpen om als museum te overleven. Zonder de subsidie hadden we dit niet kunnen doen. Het is dus echt belangrijk voor ons geweest.”

Positief duwtje

Zoals gezegd draait het museum geheel op vrijwilligers. De technische dienst, rondleiders, baliemedewerkers en bestuursleden; ze zetten zich allemaal belangeloos voor het museum in. Daarmee dragen ze bij aan het behoud van Texels cultuurgoed. Waelstee laat zien hoe het agrarische leven op dit Waddeneiland er vroeger uit zag. Twee keer per week is de oude smederij in werking, de inrichting van de kleine stolpboerderij is -compleet met bedstede- nog in tact en tot de vaste collectie behoren allerlei rijtuigen die daadwerkelijk op Texel in gebruik zijn geweest. Dusée: “We doen dit werk met liefde. Maar ook op ons enthousiasme heeft corona best een wissel getrokken. Daarom is het project met de zonnepanelen eveneens belangrijk geweest. Het geeft een positief duwtje. Er blijken toch dingen mogelijk te zijn, in een tijd waarin niets mogelijk lijkt.”